Safra kesesi, karaciğerin alt kısmında bulunan ve safraların depolandığı, sindirim sisteminin önemli bir parçası olan bir organdır. Bu kesecikler, sindirim sürecini düzenleyen safraları biriktirerek yemek sonrasında ince bağırsaklara yönlendirir. Safra kesesinin sağlıklı işleyişi sindirimi etkiler ve vücutta besin emilimini kolaylaştırır. Ancak, çeşitli nedenlere bağlı olarak safra kesesi hastalıkları gelişebilir ve bu hastalıklar yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.
Safra Kesesinin Görevleri:
Safraların Depolanması: Safra kesesi, karaciğer tarafından üretilen safraları depolayarak yoğunlaştırır. Bu, safraların sindirim sürecinde daha etkili bir şekilde kullanılmasını sağlar.
Safraların Salınımı: Yemek sonrasında safra kesesi, sindirimi kolaylaştıran safraları ince bağırsaklara yönlendirir. Bu sayede yağların parçalanması ve besin maddelerinin emilimi sağlanır.
Safra kesesi ve safra yollarıyla ilgili bazı yaygın hastalıklar ve bozukluklar şunlardır:
Safra Taşları (Kolesistit): Safra kesesinde oluşan taşlar, safra akışını engelleyebilir ve safra kesesinin iltihaplanmasına neden olabilir. Bu duruma kolesistit denir. Şiddetli karın ağrısı, mide bulantısı, kusma ve ateş gibi belirtiler görülebilir. Tedavi genellikle safra kesesinin cerrahi olarak çıkarılması (kolesistektomi) olabilir.
Safra Yolu Tıkanıklığı: Safra yollarında taş, tümör veya başka nedenlerle tıkanıklık oluşabilir. Bu tıkanıklık sarılık (ikterus) olarak adlandırılan cilt ve göz beyazlarında sararma ile sonuçlanabilir. Tedavi tıkanıklığa neden olan faktörlere bağlı olarak değişebilir, ameliyat veya endoskopik girişimler gerekebilir.
Safra Kesesi Kanseri: Nadir görülen bir kanser türüdür. Erken evrelerde semptomsuz olabilir, ilerlediğinde karın ağrısı, kilo kaybı, iştahsızlık gibi belirtiler görülebilir. Tedavi kanserin evresine bağlı olarak cerrahi, radyoterapi ve kemoterapi içerebilir.
Safra Kesesi Polipleri: Safra kesesinde benign (iyi huylu) tümöral büyümelerdir. Genellikle semptomsuzdur, ancak büyük polipler safra akışını engelleyebilir veya kansere dönüşebilir. Tedavi genellikle polipin boyutuna ve özelliklerine göre belirlenir.
Primer Sklerozan Kolanjit (PSC): Safra yollarının iltihaplanması ve daralmasıyla karakterize bir hastalıktır. Sarılık, yorgunluk, karın ağrısı gibi belirtiler görülebilir. Tedavi semptomların yönetimi ve daralmaların açılması için endoskopik girişimler içerebilir.
Safra Kesesi Enfeksiyonları: Safra kesesine bakteriyel enfeksiyonlar veya iltihaplanma gelişebilir. Tedavi genellikle antibiyotiklerle yapılır.